Chuyển đến nội dung chính

Platon, 427 – 347 TCN

 Triết học của Plato (Platon, 427 – 347 TCN) tập trung vào ý niệm (Forms), linh hồn và chân – thiện – mỹ. Dưới đây là những điểm cốt lõi:

1. Thuyết Ý Niệm (Theory of Forms)

  • Thế giới ý niệm: Plato tin rằng có một thế giới lý tưởng, nơi tồn tại các "ý niệm" hay "hình mẫu" (Forms) hoàn hảo và bất biến, như ý niệm về công lý, cái đẹp, hình tròn...

  • Thế giới cảm giác (chúng ta đang sống): chỉ là bản sao, sự phản chiếu mờ nhạt và không hoàn hảo của thế giới ý niệm.

  • Ví dụ: Một bông hoa ngoài đời chỉ là phiên bản không hoàn hảo của "Ý Niệm Hoa" trong thế giới lý tưởng.

2. Học thuyết Linh Hồn

  • Linh hồn là bất tử, tồn tại trước khi nhập vào cơ thể và mang sẵn tri thức về thế giới ý niệm.

  • Tri thức = Sự hồi tưởng (anamnesis): Học không phải là thu nhận cái mới, mà là “nhớ lại” những gì linh hồn đã biết trong thế giới ý niệm.

3. Dụ ngôn “Hang Động”

  • Con người sống như tù nhân trong hang, chỉ thấy bóng phản chiếu trên tường và tưởng đó là thật.

  • Triết gia là người thoát khỏi hang, thấy được thế giới thật (ý niệm) và quay về giúp người khác nhìn thấy chân lý.

  • Ý nghĩa: Con đường nhận thức chân lý khó khăn, đòi hỏi sự khai sáng.

4. Chân – Thiện – Mỹ

  • Plato coi “Cái Thiện” (The Good) là ý niệm cao nhất, nguồn gốc của mọi tri thức và chân lý.

  • Con người hướng tới chân lý, cái đẹp, và điều thiện để đạt hạnh phúc đích thực.

5. Triết học chính trị

  • Xã hội lý tưởng do triết gia – vua (philosopher king) lãnh đạo, vì chỉ họ thấy rõ “ý niệm của công lý”.

  • Plato đề xuất xã hội phân chia 3 tầng lớp: Người cai trị (trí tuệ), Chiến binh (ý chí), Người sản xuất (dục vọng) – tương ứng với ba phần của linh hồn.

Để so sánh triết học Plato và Kinh Dịch, ta sẽ thấy nhiều điểm giao thoa thú vị:

1. Thế giới Ý Niệm (Plato) vs. Thái Cực – Đạo (Kinh Dịch)

  • Plato: Thế giới ý niệm là nguồn gốc và bản thể thật sự của vạn vật.

  • Kinh Dịch: Đạo (Thái Cực) là nguồn gốc sinh ra vạn vật, từ Thái Cực sinh Lưỡng Nghi, rồi Bát Quái, vạn vật hình thành.

  • Điểm chung: Cả hai đều nhìn nhận có một cảnh giới cao hơn chi phối mọi hiện tượng.

2. Bản thể và biến dịch

  • Plato: Thế giới ý niệm là bất biến, còn thế giới cảm giác là biến đổi liên tục.

  • Kinh Dịch: Mọi thứ biến đổi không ngừng (dịch), nhưng có trật tự và quy luật.

  • Khác biệt: Plato nhấn mạnh "bất biến" của ý niệm; Kinh Dịch nhấn mạnh sự luân chuyển – tuần hoàn, nhưng vẫn tuân theo Đạo (một “nguyên lý” gần giống như Ý Niệm Tuyệt Đối).

3. Nhận thức và giác ngộ

  • Plato: Con người cần triết học để "thoát khỏi hang", thấy chân lý.

  • Kinh Dịch: Con người cần ngộ, quan sát biến đổi của tự nhiên, hiểu được âm – dương, để thuận theo đạo trời.

  • Điểm chung: Nhấn mạnh sự tỉnh thức, nâng cao nhận thức để vượt lên ảo giác.

4. Đạo đức và xã hội

  • Plato: Xã hội lý tưởng có triết gia – vua, người hiểu rõ chân lý.

  • Kinh Dịch: Người quân tử sống thuận thiên, thuận đạo, trở thành tấm gương điều hòa xã hội.

  • Điểm chung: Đều coi trí tuệ và đạo đức là chìa khóa để lãnh đạo và kiến tạo trật tự xã hội.

5. Tinh thần Chân – Thiện – Mỹ

  • Plato: Mục tiêu tối cao của linh hồn là tiếp cận Cái Thiện, Cái Đẹp.

  • Kinh Dịch: Học Dịch để đạt đến chân tâm, sống hài hòa với trời đất, tu dưỡng đức hạnh.

  • Điểm chung: Đều nhấn mạnh sự hoàn thiện bản thân là con đường tới hạnh phúc.


Nhãn:

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Học Kinh Dịch Cùng Mộc Linh

Học Kinh Dịch Cùng Mộc Linh Chương 1 – Lần đầu nghe tiếng gọi Chương 2 – Vô cực là gì? Tôi đã từng là gì? Chương 3 – Thái cực: điểm nổ đầu tiên của tôi Chương 4 – Lưỡng nghi: Tôi mang hai mặt, cả sáng lẫn tối Chương 5 – Tứ tượng: Bốn mùa trong tôi Chương 6 – Bát quái: Tám lối mở ra từ một tâm Chương 7 – Lục hào: Những tầng sống trong một Quái Chương 8 – Ngũ hành: Năm dòng chảy trong vũ trụ và trong bạn Chương 9 – Thất tinh: Bảy vì sao – Bảy cửa tâm linh Chương 10 – Cửu Biến: Chín lần chuyển mình – Một lần thức dậy Đọc thêm: - 64 QUẺ DỊCH -  Tiểu thuyết tu chân "DỊCH ĐẠO TRƯỜNG SINH" - Các nguyên lý cốt lõi trong Kinh Dịch - Danh sách các ngôn từ trong Kinh Dịch
Đăng nhận xét
Đọc thêm

TỔNG QUAN VỀ KINH DỊCH

Tổng quan về Kinh Dịch: Vì sao càng trưởng thành, con người càng khao khát tìm hiểu Dịch? Ở một độ tuổi nào đó, khi đã trải qua đủ những thăng trầm, con người bắt đầu khát khao đi tìm lời giải cho những biến chuyển của đời mình.  Không chỉ là tìm hiểu vận may hay số mệnh, mà là muốn hiểu sâu về quy luật vận hành của vũ trụ, về nguyên lý biến đổi của thế giới này. Và khi ấy, người ta bắt đầu tìm đến Kinh Dịch — một cổ thư được xem là nền tảng triết học và tư duy phương Đông. Kinh Dịch là gì mà người xưa tôn quý đến thế? Danh y Hải Thượng Lãn Ông trong tác phẩm Y Gia Quan Miện từng viết: “Học Kinh Dịch đã, rồi mới nói tới việc học thuốc.” Ông không nói đến việc phải học thuộc từng hào, từng quẻ, hay từng câu chữ rối rắm của Kinh Dịch.  ==> Điều quan trọng, theo ông, là học được quy luật biến hóa của Âm Dương , sinh khắc của Ngũ Hành , như một vòng tròn không có khởi đầu hay kết thúc – nơi Động và Tĩnh cũng chỉ là hai mặt của một nguyên lý duy nhất . Trong vạn vật – từ c...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

Chọn sàn giao dịch

✅ Cách chọn sàn giao dịch chuẩn chỉ cho trader nghiêm túc Việc chọn một sàn giao dịch không khác gì chọn nơi cất giữ tài sản và đồng hành trên hành trình đầu tư. Chọn đúng từ đầu không chỉ giúp bạn an tâm, mà còn tối ưu hiệu quả về lâu dài. Dưới đây là những tiêu chí bắt buộc phải có nếu bạn thực sự nghiêm túc với thị trường: 🔒 1. Sàn uy tín – Ưu tiên hàng đầu Giống như việc bạn không bao giờ mua vàng ở tiệm không tên, sàn giao dịch phải có chứng chỉ uy tín quốc tế như: FCA (Anh Quốc) CySEC (Châu Âu) ASIC (Úc) Chọn sàn lớn, minh bạch, có hồ sơ rõ ràng là cách đơn giản nhất để bảo vệ vốn khỏi rủi ro không đáng có. ⚡ 2. Không can thiệp lệnh (No Dealing Desk) Một sàn không ôm lệnh, không can thiệp – sẽ đảm bảo: Tốc độ khớp lệnh nhanh Tính minh bạch cao Tránh được tình trạng "giãn spread bất thường" hay "trượt giá không lý do" 🇻🇳 3. Có hỗ trợ tiếng Việt Đặc biệt quan trọng với người mới. Một đội ngũ hỗ trợ tiếng Việt tốt sẽ giúp bạn: Xử lý nh...
Đăng nhận xét
Đọc thêm