Quẻ 30 – Ly Vi Hỏa (離為火)
Ngoại quái: Ly ☲ (Hỏa, ánh sáng, bám vào)
Nội quái: Ly ☲ (Hỏa, ánh sáng, bám vào)
Tên quẻ: Ly = Bám, cháy, sáng.
Ly Vi Hỏa = Lửa chồng lửa. Sáng rực. Cũng dễ bốc cháy.
1. Quẻ này nói gì?
Quẻ Ly tượng trưng cho ánh sáng – văn minh – sự sáng suốt, nhưng cũng hàm ý tính dễ bốc cháy – dễ dính mắc – dễ phù hoa.
🌀 Ở tầng sâu, Ly là ánh sáng của trí tuệ, nhưng cũng là hỏa hoạn của dục vọng.
➡ Người học đạo nếu không giữ được cái tâm tỉnh, sẽ bị ánh sáng của chính mình thiêu đốt.
2. Hình tượng quẻ: Lửa chồng lửa – rực sáng nhưng dễ loạn
🔥 Lửa ở trên, lửa ở dưới — tượng của sự rực rỡ, bừng cháy, cảnh giới bừng ngộ, hoặc sa đọa.
Ly còn nghĩa là “dính vào, lệ thuộc”, nên có thể:
-
Bám vào chân lý → thành trí tuệ
-
Bám vào ảo tưởng → thành lầm lạc
💡 Quẻ này đòi hỏi: Tỉnh táo, điều tiết, và biết đứng giữa sáng – tối.
3. Thoán từ – Lời chủ quẻ
離:利貞,亨。畜牝牛吉。
Dịch giản lược:
-
“Ly: giữ điều chính thì hanh thông. Dưỡng trâu cái thì tốt.”
📌 Giải nghĩa:
-
Ly là sáng, là hỏa – nên dễ thiêu, phải biết giữ chính (trinh) → mới hanh.
-
Trâu cái tượng thuận hòa, bền vững, không tranh — dạy rằng sáng suốt nhưng phải biết nhu thuận, giữ mình như trâu cái – chớ quá cứng.
4. Đại tượng truyện
明兩作,離。大人以繼明照于四方。
→ “Hai ánh sáng tạo thành Ly. Người lớn lấy sáng nối sáng, chiếu khắp bốn phương.”
🌟 Quẻ Ly dạy:
-
Người lớn (quân tử) dùng trí tuệ kế tiếp trí tuệ, chiếu soi cho đời.
-
Nhưng phải sáng có đạo, chứ không rực vì danh.
5. Các hào – Các mức độ của ánh sáng (và dính mắc)
Hào 1:
履錯然,敬之无咎。
→ Đi giữa lửa, chập chờn – nếu giữ lễ kính thì không lỗi.
📌 Bài học: Bước vào chốn danh lợi, phải giữ tâm kính sợ – thì vượt được.
Hào 2:
黃離,元吉。
→ Ly vàng – đại cát.
📌 Bài học: Giữ ánh sáng ở trung tâm (màu vàng = trung), giữ sự sáng suốt ở tâm – đại cát.
Hào 3:
日昃之離,不鼓缶而歌,則大耋之嗟,凶。
→ Lửa xế chiều, không đánh trống mà ca hát → than vãn tuổi già → hung.
📌 Bài học: Đừng vui mù quáng khi ánh sáng đã lùi – sẽ thành tiếc nuối.
Hào 4:
突如其來如,焚如,死如,棄如。
→ Lửa bốc lên dữ dội → cháy, chết, bỏ.
📌 Bài học: Bám vào danh lợi, bám vào cái tôi mà quá lửa → thiêu mình.
Hào 5:
出涕沱若,戚嗟若,吉。
→ Khóc giàn giụa, sầu bi – nhưng là cát.
📌 Bài học: Đau khổ khiến ta thức tỉnh – rồi sẽ thành tốt.
Hào 6:
王用出征,有嘉折首,獲匪其醜,無咎。
→ Vua đem quân đi – thắng lớn, chém đầu kẻ gian – không lỗi.
📌 Bài học: Sử dụng ánh sáng đúng lúc – ra tay diệt tà thì không lỗi.
6. Tổng kết quẻ Ly – Con đường của trí tuệ và nguy cơ
🔆 Ly là ánh sáng. Là trí. Là ngộ. Nhưng:
-
Nếu thiếu vững tâm → ánh sáng trở thành lửa cháy.
-
Nếu biết giữ chính – biết nhu → ánh sáng trở thành đèn soi cho đời.
📌 Tóm lại:
-
Đừng để trí tuệ trở thành ngạo mạn.
-
Muốn chiếu soi người khác, phải giữ vững đèn của mình.
-
Lửa chỉ sáng nếu có dầu (đạo đức – trinh chính).
Nhận xét
Đăng nhận xét