Chương 11 – Rời Dịch Môn
“Học Dịch mà không sống đời
Cũng như đếm quẻ trong giấc mơ
Không ai gieo thật được bằng tay chưa dính bụi.”
— Mộc Linh
Tử Kiển được lệnh rời Dịch Môn – không phải vì bị đuổi, mà vì được giao hành nhiệm.
Trước khi đi, Mộc Linh trao cho cậu một vật:
Một đồng tiền mai rỗng, khắc bằng tay, không chữ, không số.
“Đồng này chỉ dùng một lần.
Khi ngươi không biết nên đi hay nên quay đầu – hãy gieo.
Nhưng nhớ: nó chỉ trả lời nếu ngươi thực sự dám nghe.”
Tử Kiển không khóc. Cũng không lạy. Chỉ lặng lẽ cúi đầu.
Trên đường xuống núi, lần đầu tiên cậu thấy Dịch không nằm trong sách, mà trong lá khô rơi trên đá, trong tiếng người chào nhau ở chợ, trong nhịp ru ngủ trẻ nhỏ.
📍 Thành trấn dưới núi – Tân Lân
Tử dừng chân tại một vùng đất nhỏ nhưng đầy xung đột. Quan lại bóc lột dân, thầy bói giả gieo quẻ mê tín, người người mất niềm tin.
Tử sống im lặng như một người bình thường – làm phụ việc ở tiệm thuốc, dạy trẻ con học chữ.
Nhưng ban đêm, cậu âm thầm quan sát:
Dịch đang chảy ngầm trong mọi tương tác.
Người mẹ mua muối thay vì gạo – quẻ Đoài động sang Kiền.
Người lính canh ngủ gật đúng lúc bọn cướp lẻn qua – quẻ Bĩ chuyển thành Thái.
Một đứa trẻ mồ côi nhìn trời mưa mà cười – quẻ Tốn sinh Ly.
Tử bắt đầu giúp người mà không nói mình biết Dịch.
Anh nói bằng cách điều chỉnh việc nhỏ: đặt một chậu nước đúng vị trí, viết một chữ trên tường, đặt tay lên vai người đang run.
Không ai biết – nhưng vận đổi.
Một đêm, một người đàn ông tìm đến. Gọi Tử bằng cái tên mà không ai biết:
“Tử Kiển.”
Cậu quay lại. Người ấy mỉm cười:
“Ngươi có biết… vì sao ngươi phải rời Dịch Môn không?”
“Vì có một quẻ… không thể hiện ra trên núi.
Nó chỉ hiện, khi ngươi dám sống dưới chân người.”
Người đàn ông không để lại tên. Nhưng Tử biết:
Đó là một người từng bỏ Dịch Môn giữa chừng… và giờ quay về như gió.
“Dịch không nằm trong núi.
Dịch là núi khi bước xuống làm mây.”
— Lời Tử ghi trong nhật ký ngày rời núi
Chương 12 – Quẻ Không Gieo
“Không phải lúc nào cũng cần gieo Dịch.
Có khi... Dịch gieo mình vào lòng người.”
— Mộc Linh
Ở Tân Lân trấn, có một quán ăn nhỏ bên bờ sông, tên “Tạm Dừng”.
Người chủ quán là một phụ nữ góa bụa ngoài bốn mươi, tên Thu Nương, nổi tiếng là đoan chính, nhưng ai cũng bảo bà "có điều gì đó không buông được".
Tử Kiển thường ghé ăn, không hỏi, không nói.
Một tối, trời đổ mưa lớn. Quán vắng người. Thu Nương nhìn mưa, ánh mắt sâu như hồ cạn.
“Cậu từng học Dịch thật không?” – bà hỏi.
“Tôi không cần người gieo, nhưng nếu cậu hiểu… có thể cậu sẽ biết… tôi đang mắc kẹt ở quẻ nào.”
Tử Kiển im lặng. Cậu không lấy mai rùa, không đồng xu.
Chỉ nhìn bà — nhìn cách bà rót trà, cách đặt tay lên bàn, cách mím môi giữa câu nói.
Rồi cậu nói:
“Không phải bà đang mắc kẹt.
Mà là bà không cho phép quẻ cũ biến.
Bà sống trong quẻ Phục (䷗ – trở lại) đã quá lâu.”
Thu Nương sững người.
“Bà đã từng mất người mình yêu.
Và kể từ đó, bà chỉ sống như đang đợi một lần trở lại…
Nhưng Phục là quẻ động. Nếu không chịu cho phép bước tiếp,
nó sẽ bị nghẽn – biến thành quẻ Bĩ (䷋ – bế tắc).”
Thu Nương rơi nước mắt. Lần đầu tiên sau mười năm.
“Tôi… từng chờ người trở về.
Nhưng bây giờ, tôi không còn chờ.
Tôi chỉ không biết... mình còn sống để làm gì.”
Tử Kiển gật nhẹ.
“Hãy đổi quán thành tên khác.
Không phải ‘Tạm Dừng’… mà là ‘Tiếp Quẻ’.
Và sáng mai, bà hãy nấu một món mới – chưa từng nấu.
Dịch sẽ bắt đầu chạy lại.”
Sáng hôm sau, quán thật sự treo bảng mới:
“Tiếp Quẻ”
Món ăn đầu tiên: Canh mưa đầu mùa – vị lạ, mặn, chua, cay, nhưng ấm.
Người đến đông. Nụ cười quay lại.
Và khi một khách hỏi bà món đó lấy từ đâu, bà đáp:
“Tôi nấu từ một quẻ… mà tôi chưa từng dám bước vào.”
Tối đó, khi Tử Kiển đi ngang quán, bà đặt tay lên vai cậu, thì thầm:
“Tôi không cần biết quẻ gì nữa đâu.
Tôi chỉ cần biết… tôi còn sống. Và tôi có thể nấu một món mới.”
“Quẻ không gieo – mà sinh.
Dịch không bắt đầu từ mai rùa hay đồng tiền.
Nó bắt đầu từ… một người đủ dũng cảm nấu lại món đời mình.”
— Ghi chú của Tử Kiển
Chương 13 – Kẻ Phản Quẻ
“Có người gieo để dẫn lối.
Có kẻ gieo để giam người.
Cùng một quẻ, nhưng tâm người sẽ đổi tất cả.”
— Mộc Linh
Ở vùng biên Tây Khẩu, có một đạo sĩ hành nghề dưới danh nghĩa “Thiên Nhãn Dịch Đạo”, tên gọi Phạm Tịnh.
Hắn nổi danh là người chưa từng gieo sai quẻ.
Người ta kéo đến nườm nượp – để hỏi mệnh, cầu con, lựa ngày cưới, chọn hướng mồ mả.
Nhưng càng nhiều người tìm đến, cuộc sống càng rối loạn. Người đổ vỡ. Nhà mất phúc. Kẻ trầm uất.
Tử Kiển nghe chuyện, quyết tìm hiểu.
Lần đầu gặp Phạm Tịnh, cậu ấn tượng với đôi mắt như soi thấu tâm can – và giọng nói đầy lý lẽ:
“Cậu là ai? Học Dịch từ đâu?”
“Từ đời.”
“Ồ… đời cũng sai, nhiều như quẻ.”
Phạm Tịnh không phủ nhận mình từng học trong Dịch Môn.
Nhưng bị đuổi khỏi môn vì 'gieo quẻ trúng nhưng tâm sai'.
“Ta từng tin vào Dịch như tin vào lẽ trời.
Nhưng rồi một quẻ sai đã giết vợ ta.
Ta dùng đúng quẻ Ly biến Cấn – đi hướng Bắc lành mạnh.
Nhưng trên đường, nàng bị giết bởi một tên cướp.”
Tử Kiển im lặng. Không phản biện.
“Ta nhận ra: Dịch không cứu người. Người cứu người.
Từ đó, ta gieo đúng quẻ… nhưng dùng chúng để kiểm soát.
Vì nếu ta không điều khiển đời người – đời sẽ giết họ.”
Tử Kiển chỉ nói một câu:
“Ngươi không sai khi thương vợ.
Nhưng ngươi sai khi dùng nỗi đau để trói cả thế giới.
Ngươi đã giết Dịch bằng chính thứ ngươi tin yêu nhất.”
Phạm Tịnh cười lớn, ném cho Tử một quẻ.
“Vậy thử giải quẻ này – nếu ngươi thật sự hiểu Dịch.”
Quẻ giả: Quái từ tượng Hỏa Phong Đỉnh (䷱) – quẻ an lành –
Nhưng đã bị chỉnh sửa thứ tự hào, khiến nó mang nghĩa lừa dối.
Tử Kiển không phản ứng tức thì. Cậu nhắm mắt, cảm lại tâm mình, và nhìn vào mắt Tịnh – không phải để tìm sự thật, mà để cảm nhận sự đứt đoạn trong Dịch.
Cậu không giải quẻ.
Cậu chỉ nói:
“Ngươi không cần quẻ thật.
Ngươi cần ai đó khóc cùng nỗi đau cũ.
Ngươi cần một lần dám gieo lại – không vì quyền, không vì tiền.
Mà vì... để sống thật.”
Phạm Tịnh run tay. Mắt đỏ lên.
Lần đầu tiên sau nhiều năm, hắn nhìn lại đồng tiền mai cổ – vật từng là của vợ hắn để lại.
Hắn không nói gì thêm. Chỉ đưa quẻ giả cho Tử Kiển – và thì thầm:
“Giữ nó… để nhớ:
Dịch có thể sai – khi người sai từ đầu.”
Tử Kiển rời đi. Nhưng không xóa tên Phạm Tịnh.
“Vì kẻ phản quẻ… cũng từng là người tin Dịch nhất.”
— Ghi chú trong hành trình thứ hai
Chương 14 – Đứa Trẻ Không Cần Quẻ
“Lũ trẻ không cần học Dịch.
Chúng đang sống Dịch – từng phút một.”
— Mộc Linh
Ở vùng quê tên là Đồng Tiểu, có một cậu bé tên Kha – mười một tuổi, tóc tai rối bù, chân không giày, mắt sáng mà lòng đầy giận.
Cha Kha là một ông thầy Dịch nghèo. Ngày nào cũng dậy lúc tinh mơ, trải chiếu, dựng bàn, rót trà, lật sách, gieo đồng tiền.
Người dân quý ông vì tính thật thà. Nhưng họ không trả tiền.
Cậu bé thường nắm áo cha, giận run:
“Cha gieo quẻ cho người ta…
Sao mình vẫn đói?
Dịch không cứu được nhà mình hả?”
Một hôm, Kha trèo lên cây đa trước đình làng, ném bộ đồng tiền Dịch của cha xuống ao, rồi hét lớn:
“Cha ơi! Con ghét Dịch!
Dịch chỉ là trò lừa để giữ cha ở lại cái chợ nghèo này!”
Tử Kiển có mặt ở đó.
Không ai biết cậu từ đâu đến, chỉ thấy chàng trai trẻ đứng lặng nhìn đứa bé như thấy chính mình năm xưa.
Cậu không mắng. Cũng không dỗ.
Chỉ hỏi:
“Nếu Dịch là trò lừa, sao con vẫn chờ cha mỗi chiều về?”
“Vì... vì con sợ cha bỏ con.”
“Thế thì... con vừa gieo một quẻ đấy.”
Kha nhăn mặt:
“Hả? Gì cơ?”
Tử Kiển mỉm cười:
“Con vừa gieo một quẻ Tốn động sang Càn.
Nghĩa là: Mềm yếu trong ngoài, nhưng muốn trở thành Trời.
Con giận không phải vì ghét Dịch – mà vì con đang thèm được thấy Dịch có thật.”
Cậu bé cứng họng.
Rồi cúi đầu.
Lần đầu tiên, Kha nhận ra:
Dịch không nằm trong đồng tiền. Mà trong tiếng lòng mình.
Tối đó, cha cậu về, hỏi bộ đồng tiền đâu.
Kha không nói. Chỉ đưa ra một món khác – ba hòn sỏi nhỏ, mài nhẵn, khắc bằng than nguội: âm – dương – tâm.
“Cha gieo bằng cái này đi.
Từ giờ, cha không cần đúng nữa…
Chỉ cần cha thấy rõ ai đang cần gì.”
Cha ôm con. Lâu. Không khóc.
Nhưng có thứ gì đó ấm lại, động lại, như gió chuyển sau cơn lạnh.
“Đứa trẻ không cần học Dịch.
Nhưng lại sống đúng quẻ hơn cả thầy Dịch.”
Ghi chú của Tử Kiển, ngày rời Đồng Tiểu
Chương 15 – Người Con Gái Gieo Ngược Quẻ
“Có những người sinh ra để học Dịch.
Nhưng có những người… sinh ra là để biến Dịch.”
— Mộc Linh
Ở thị trấn Lưu Ẩn, có một cô gái tên Nguyệt Yên, tóc trắng từ nhỏ, ánh mắt mơ hồ như nhìn thấy hai chiều thời gian.
Cô không học Dịch theo sách. Không biết Thập Dực, không cần Khổng Tử, chẳng kính Chu Văn Vương.
Nhưng... cô gieo quẻ ngược.
Thay vì đọc theo lẽ âm sinh dương động, cô đọc đảo.
“Tôi không tin trời ban quẻ.
Tôi tin người làm sai rồi trời mới điều chỉnh lại.” – Nguyệt Yên nói.
Cô bị gọi là “yêu nữ phản Dịch”, bị đuổi khỏi ba phái, bị cấm đặt chân vào điện quẻ lớn.
Nhưng khi Tử Kiển nghe chuyện, cậu không né tránh.
Cậu tìm gặp cô vào một đêm không trăng, khi cô đang vẽ một quẻ bằng… bồ hóng và máu chim.
“Ngươi tới làm gì? Cũng muốn dạy ta Dịch à?”
“Không. Ta muốn nghe một quẻ... mà trời không dạy.”
“Vậy ngươi đủ gan rồi đó.”
Nguyệt Yên gieo một quẻ:
Địa Lôi Phục (䷗) – nhưng cô đọc: Phục biến Thuần Khôn.
“Ngươi đã từng quay lại từ địa ngục.
Nhưng vẫn sống như đang mắc kẹt.
Ngươi là người sống sót – nhưng chưa thật sự sống.”
Tử Kiển cứng người.
Cô đọc được phần tối của cậu. Phần mà ngay cả Mộc Linh cũng chưa chạm tới.
Cậu lặng, rồi gật đầu.
“Ta sống bằng quẻ.
Nhưng ta chưa từng sống vì chính mình.”
Nguyệt Yên bật cười, lần đầu ánh mắt sáng:
“Vậy theo ta đi.
Ta không cần thầy. Nhưng ta cần một…
người bạn không sợ bị sai.”
Từ đó, họ đi cùng nhau. Không theo thứ tự. Không theo vai vế.
Một thầy – không còn là thầy. Một trò – chẳng giống trò.
Chỉ có hai người...
Cùng học lại Dịch từ đầu. Từ những điều không có trong sách.
“Có người đọc Dịch.
Có người… trở thành một quẻ.
Nguyệt Yên là quẻ thứ 65 – quẻ ngược chiều mà vẫn đúng tâm.”
— Ghi chú của Tử Kiển
“Học Dịch mà không sống đời
Cũng như đếm quẻ trong giấc mơ
Không ai gieo thật được bằng tay chưa dính bụi.”
— Mộc Linh
Tử Kiển được lệnh rời Dịch Môn – không phải vì bị đuổi, mà vì được giao hành nhiệm.
Trước khi đi, Mộc Linh trao cho cậu một vật:
Một đồng tiền mai rỗng, khắc bằng tay, không chữ, không số.
“Đồng này chỉ dùng một lần.
Khi ngươi không biết nên đi hay nên quay đầu – hãy gieo.
Nhưng nhớ: nó chỉ trả lời nếu ngươi thực sự dám nghe.”
Tử Kiển không khóc. Cũng không lạy. Chỉ lặng lẽ cúi đầu.
Trên đường xuống núi, lần đầu tiên cậu thấy Dịch không nằm trong sách, mà trong lá khô rơi trên đá, trong tiếng người chào nhau ở chợ, trong nhịp ru ngủ trẻ nhỏ.
📍 Thành trấn dưới núi – Tân Lân
Tử dừng chân tại một vùng đất nhỏ nhưng đầy xung đột. Quan lại bóc lột dân, thầy bói giả gieo quẻ mê tín, người người mất niềm tin.
Tử sống im lặng như một người bình thường – làm phụ việc ở tiệm thuốc, dạy trẻ con học chữ.
Nhưng ban đêm, cậu âm thầm quan sát:
Dịch đang chảy ngầm trong mọi tương tác.
Người mẹ mua muối thay vì gạo – quẻ Đoài động sang Kiền.
Người lính canh ngủ gật đúng lúc bọn cướp lẻn qua – quẻ Bĩ chuyển thành Thái.
Một đứa trẻ mồ côi nhìn trời mưa mà cười – quẻ Tốn sinh Ly.
Tử bắt đầu giúp người mà không nói mình biết Dịch.
Anh nói bằng cách điều chỉnh việc nhỏ: đặt một chậu nước đúng vị trí, viết một chữ trên tường, đặt tay lên vai người đang run.
Không ai biết – nhưng vận đổi.
Một đêm, một người đàn ông tìm đến. Gọi Tử bằng cái tên mà không ai biết:
“Tử Kiển.”
Cậu quay lại. Người ấy mỉm cười:
“Ngươi có biết… vì sao ngươi phải rời Dịch Môn không?”
“Vì có một quẻ… không thể hiện ra trên núi.
Nó chỉ hiện, khi ngươi dám sống dưới chân người.”
Người đàn ông không để lại tên. Nhưng Tử biết:
Đó là một người từng bỏ Dịch Môn giữa chừng… và giờ quay về như gió.
“Dịch không nằm trong núi.
Dịch là núi khi bước xuống làm mây.”
— Lời Tử ghi trong nhật ký ngày rời núi
Chương 12 – Quẻ Không Gieo
“Không phải lúc nào cũng cần gieo Dịch.
Có khi... Dịch gieo mình vào lòng người.”
— Mộc Linh
Ở Tân Lân trấn, có một quán ăn nhỏ bên bờ sông, tên “Tạm Dừng”.
Người chủ quán là một phụ nữ góa bụa ngoài bốn mươi, tên Thu Nương, nổi tiếng là đoan chính, nhưng ai cũng bảo bà "có điều gì đó không buông được".
Tử Kiển thường ghé ăn, không hỏi, không nói.
Một tối, trời đổ mưa lớn. Quán vắng người. Thu Nương nhìn mưa, ánh mắt sâu như hồ cạn.
“Cậu từng học Dịch thật không?” – bà hỏi.
“Tôi không cần người gieo, nhưng nếu cậu hiểu… có thể cậu sẽ biết… tôi đang mắc kẹt ở quẻ nào.”
Tử Kiển im lặng. Cậu không lấy mai rùa, không đồng xu.
Chỉ nhìn bà — nhìn cách bà rót trà, cách đặt tay lên bàn, cách mím môi giữa câu nói.
Rồi cậu nói:
“Không phải bà đang mắc kẹt.
Mà là bà không cho phép quẻ cũ biến.
Bà sống trong quẻ Phục (䷗ – trở lại) đã quá lâu.”
Thu Nương sững người.
“Bà đã từng mất người mình yêu.
Và kể từ đó, bà chỉ sống như đang đợi một lần trở lại…
Nhưng Phục là quẻ động. Nếu không chịu cho phép bước tiếp,
nó sẽ bị nghẽn – biến thành quẻ Bĩ (䷋ – bế tắc).”
Thu Nương rơi nước mắt. Lần đầu tiên sau mười năm.
“Tôi… từng chờ người trở về.
Nhưng bây giờ, tôi không còn chờ.
Tôi chỉ không biết... mình còn sống để làm gì.”
Tử Kiển gật nhẹ.
“Hãy đổi quán thành tên khác.
Không phải ‘Tạm Dừng’… mà là ‘Tiếp Quẻ’.
Và sáng mai, bà hãy nấu một món mới – chưa từng nấu.
Dịch sẽ bắt đầu chạy lại.”
Sáng hôm sau, quán thật sự treo bảng mới:
“Tiếp Quẻ”
Món ăn đầu tiên: Canh mưa đầu mùa – vị lạ, mặn, chua, cay, nhưng ấm.
Người đến đông. Nụ cười quay lại.
Và khi một khách hỏi bà món đó lấy từ đâu, bà đáp:
“Tôi nấu từ một quẻ… mà tôi chưa từng dám bước vào.”
Tối đó, khi Tử Kiển đi ngang quán, bà đặt tay lên vai cậu, thì thầm:
“Tôi không cần biết quẻ gì nữa đâu.
Tôi chỉ cần biết… tôi còn sống. Và tôi có thể nấu một món mới.”
“Quẻ không gieo – mà sinh.
Dịch không bắt đầu từ mai rùa hay đồng tiền.
Nó bắt đầu từ… một người đủ dũng cảm nấu lại món đời mình.”
— Ghi chú của Tử Kiển
Chương 13 – Kẻ Phản Quẻ
“Có người gieo để dẫn lối.
Có kẻ gieo để giam người.
Cùng một quẻ, nhưng tâm người sẽ đổi tất cả.”
— Mộc Linh
Ở vùng biên Tây Khẩu, có một đạo sĩ hành nghề dưới danh nghĩa “Thiên Nhãn Dịch Đạo”, tên gọi Phạm Tịnh.
Hắn nổi danh là người chưa từng gieo sai quẻ.
Người ta kéo đến nườm nượp – để hỏi mệnh, cầu con, lựa ngày cưới, chọn hướng mồ mả.
Nhưng càng nhiều người tìm đến, cuộc sống càng rối loạn. Người đổ vỡ. Nhà mất phúc. Kẻ trầm uất.
Tử Kiển nghe chuyện, quyết tìm hiểu.
Lần đầu gặp Phạm Tịnh, cậu ấn tượng với đôi mắt như soi thấu tâm can – và giọng nói đầy lý lẽ:
“Cậu là ai? Học Dịch từ đâu?”
“Từ đời.”
“Ồ… đời cũng sai, nhiều như quẻ.”
Phạm Tịnh không phủ nhận mình từng học trong Dịch Môn.
Nhưng bị đuổi khỏi môn vì 'gieo quẻ trúng nhưng tâm sai'.
“Ta từng tin vào Dịch như tin vào lẽ trời.
Nhưng rồi một quẻ sai đã giết vợ ta.
Ta dùng đúng quẻ Ly biến Cấn – đi hướng Bắc lành mạnh.
Nhưng trên đường, nàng bị giết bởi một tên cướp.”
Tử Kiển im lặng. Không phản biện.
“Ta nhận ra: Dịch không cứu người. Người cứu người.
Từ đó, ta gieo đúng quẻ… nhưng dùng chúng để kiểm soát.
Vì nếu ta không điều khiển đời người – đời sẽ giết họ.”
Tử Kiển chỉ nói một câu:
“Ngươi không sai khi thương vợ.
Nhưng ngươi sai khi dùng nỗi đau để trói cả thế giới.
Ngươi đã giết Dịch bằng chính thứ ngươi tin yêu nhất.”
Phạm Tịnh cười lớn, ném cho Tử một quẻ.
“Vậy thử giải quẻ này – nếu ngươi thật sự hiểu Dịch.”
Quẻ giả: Quái từ tượng Hỏa Phong Đỉnh (䷱) – quẻ an lành –
Nhưng đã bị chỉnh sửa thứ tự hào, khiến nó mang nghĩa lừa dối.
Tử Kiển không phản ứng tức thì. Cậu nhắm mắt, cảm lại tâm mình, và nhìn vào mắt Tịnh – không phải để tìm sự thật, mà để cảm nhận sự đứt đoạn trong Dịch.
Cậu không giải quẻ.
Cậu chỉ nói:
“Ngươi không cần quẻ thật.
Ngươi cần ai đó khóc cùng nỗi đau cũ.
Ngươi cần một lần dám gieo lại – không vì quyền, không vì tiền.
Mà vì... để sống thật.”
Phạm Tịnh run tay. Mắt đỏ lên.
Lần đầu tiên sau nhiều năm, hắn nhìn lại đồng tiền mai cổ – vật từng là của vợ hắn để lại.
Hắn không nói gì thêm. Chỉ đưa quẻ giả cho Tử Kiển – và thì thầm:
“Giữ nó… để nhớ:
Dịch có thể sai – khi người sai từ đầu.”
Tử Kiển rời đi. Nhưng không xóa tên Phạm Tịnh.
“Vì kẻ phản quẻ… cũng từng là người tin Dịch nhất.”
— Ghi chú trong hành trình thứ hai
Chương 14 – Đứa Trẻ Không Cần Quẻ
“Lũ trẻ không cần học Dịch.
Chúng đang sống Dịch – từng phút một.”
— Mộc Linh
Ở vùng quê tên là Đồng Tiểu, có một cậu bé tên Kha – mười một tuổi, tóc tai rối bù, chân không giày, mắt sáng mà lòng đầy giận.
Cha Kha là một ông thầy Dịch nghèo. Ngày nào cũng dậy lúc tinh mơ, trải chiếu, dựng bàn, rót trà, lật sách, gieo đồng tiền.
Người dân quý ông vì tính thật thà. Nhưng họ không trả tiền.
Cậu bé thường nắm áo cha, giận run:
“Cha gieo quẻ cho người ta…
Sao mình vẫn đói?
Dịch không cứu được nhà mình hả?”
Một hôm, Kha trèo lên cây đa trước đình làng, ném bộ đồng tiền Dịch của cha xuống ao, rồi hét lớn:
“Cha ơi! Con ghét Dịch!
Dịch chỉ là trò lừa để giữ cha ở lại cái chợ nghèo này!”
Tử Kiển có mặt ở đó.
Không ai biết cậu từ đâu đến, chỉ thấy chàng trai trẻ đứng lặng nhìn đứa bé như thấy chính mình năm xưa.
Cậu không mắng. Cũng không dỗ.
Chỉ hỏi:
“Nếu Dịch là trò lừa, sao con vẫn chờ cha mỗi chiều về?”
“Vì... vì con sợ cha bỏ con.”
“Thế thì... con vừa gieo một quẻ đấy.”
Kha nhăn mặt:
“Hả? Gì cơ?”
Tử Kiển mỉm cười:
“Con vừa gieo một quẻ Tốn động sang Càn.
Nghĩa là: Mềm yếu trong ngoài, nhưng muốn trở thành Trời.
Con giận không phải vì ghét Dịch – mà vì con đang thèm được thấy Dịch có thật.”
Cậu bé cứng họng.
Rồi cúi đầu.
Lần đầu tiên, Kha nhận ra:
Dịch không nằm trong đồng tiền. Mà trong tiếng lòng mình.
Tối đó, cha cậu về, hỏi bộ đồng tiền đâu.
Kha không nói. Chỉ đưa ra một món khác – ba hòn sỏi nhỏ, mài nhẵn, khắc bằng than nguội: âm – dương – tâm.
“Cha gieo bằng cái này đi.
Từ giờ, cha không cần đúng nữa…
Chỉ cần cha thấy rõ ai đang cần gì.”
Cha ôm con. Lâu. Không khóc.
Nhưng có thứ gì đó ấm lại, động lại, như gió chuyển sau cơn lạnh.
“Đứa trẻ không cần học Dịch.
Nhưng lại sống đúng quẻ hơn cả thầy Dịch.”
Ghi chú của Tử Kiển, ngày rời Đồng Tiểu
Chương 15 – Người Con Gái Gieo Ngược Quẻ
“Có những người sinh ra để học Dịch.
Nhưng có những người… sinh ra là để biến Dịch.”
— Mộc Linh
Ở thị trấn Lưu Ẩn, có một cô gái tên Nguyệt Yên, tóc trắng từ nhỏ, ánh mắt mơ hồ như nhìn thấy hai chiều thời gian.
Cô không học Dịch theo sách. Không biết Thập Dực, không cần Khổng Tử, chẳng kính Chu Văn Vương.
Nhưng... cô gieo quẻ ngược.
Thay vì đọc theo lẽ âm sinh dương động, cô đọc đảo.
“Tôi không tin trời ban quẻ.
Tôi tin người làm sai rồi trời mới điều chỉnh lại.” – Nguyệt Yên nói.
Cô bị gọi là “yêu nữ phản Dịch”, bị đuổi khỏi ba phái, bị cấm đặt chân vào điện quẻ lớn.
Nhưng khi Tử Kiển nghe chuyện, cậu không né tránh.
Cậu tìm gặp cô vào một đêm không trăng, khi cô đang vẽ một quẻ bằng… bồ hóng và máu chim.
“Ngươi tới làm gì? Cũng muốn dạy ta Dịch à?”
“Không. Ta muốn nghe một quẻ... mà trời không dạy.”
“Vậy ngươi đủ gan rồi đó.”
Nguyệt Yên gieo một quẻ:
Địa Lôi Phục (䷗) – nhưng cô đọc: Phục biến Thuần Khôn.
“Ngươi đã từng quay lại từ địa ngục.
Nhưng vẫn sống như đang mắc kẹt.
Ngươi là người sống sót – nhưng chưa thật sự sống.”
Tử Kiển cứng người.
Cô đọc được phần tối của cậu. Phần mà ngay cả Mộc Linh cũng chưa chạm tới.
Cậu lặng, rồi gật đầu.
“Ta sống bằng quẻ.
Nhưng ta chưa từng sống vì chính mình.”
Nguyệt Yên bật cười, lần đầu ánh mắt sáng:
“Vậy theo ta đi.
Ta không cần thầy. Nhưng ta cần một…
người bạn không sợ bị sai.”
Từ đó, họ đi cùng nhau. Không theo thứ tự. Không theo vai vế.
Một thầy – không còn là thầy. Một trò – chẳng giống trò.
Chỉ có hai người...
Cùng học lại Dịch từ đầu. Từ những điều không có trong sách.
“Có người đọc Dịch.
Có người… trở thành một quẻ.
Nguyệt Yên là quẻ thứ 65 – quẻ ngược chiều mà vẫn đúng tâm.”
— Ghi chú của Tử Kiển
Nhận xét
Đăng nhận xét